Developing a Model Proposal to Evaluate the Authenticity of Traditional Housing; Malatya Case Study
DOI:
https://doi.org/10.15320/ICONARP.2023.263Keywords:
Cultural heritage, authenticity, traditional Malatya houses, analytical hierarchy process (ahp), fuzzy logicAbstract
Anatolia has been used as a settlement area by many civilizations throughout history due to its geopolitical and geographical features. Traditional houses in Anatolia convey the thousands of years of culture and identity of the region where they are located, with their unique architectural style. In this respect, traditional houses appear as the most important cultural heritage values that convey information such as the social, cultural, economic and architectural style of the period. Historical textures have been in change and transformation in the Malatya region, as in every region of Anatolia. However, Malatya has largely lost its traditional houses and texture due to many reasons such as rapid urbanization, unconsciousness, rent, and the destructive effect of time. In this study, which was prepared by addressing this problem, Fuzzy Logic and AHP (Analytical Hierarchy Process) analysis system was used in order to evaluate the authenticity of civil architectural examples located in traditional tissue pieces in the urban area of Malatya and to protect these structures. Thus, it is aimed to develop an authenticity assessment method together with the experts of the subject (conservation experts, architectural historians, art historians). It is aimed to determine the authenticity of the buildings numerically and proportionally with the authenticity evaluation model developed with a systematic setup. Ahmet Kökçü House, located in Yakınca Neighborhood, was chosen as the study area due to reasons such as the fact that it largely preserved its traditional texture as a field study and faced extinction as a result of the rapid urbanization of Malatya's central city wall reaching the border of Yeşilyurt district. With the authenticity assessment model developed in this context, the authenticity of the building was determined by experts and suggestions were made for the preservation of the building.
Metrics
References
Ahunbay, Z.(2014), Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, 7. Baskı, YEM yayınları, İstanbul.
Alcı, M. ve Karatepe, E.(2002) Bulanık Mantık ve MATLAB Uygulamaları, İzmir, 118s. web adresi:https://egefuzzylogic.weebly.com/uploads/4/9/1/9/49194479/fuzzy_matlab_uygulamalari.pdf, [ziyaret tarihi, 23 temmuz 2022].
Altaş, İ. H.(1999). Bulanık Mantık: Bulanıklılık Kavramı, Enerji, Elektrik, Elektromekanik-3e, sayı62, ss80-85.
Aslan, E. H.(2016). Arkeolojik ve Kırsal Mimari Miras Birlikteliğinin Korunabilirliği, (Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 428s
Aytaç, İ.(2015). Geleneksel Malatya Evleri Envanteri, Malatya Büyükşehir Belediyesi, Malatya.
Baykal, N. ve Beyan, T.(2004). Bulanık Mantık Uzman Sistemler ve Denetleyiciler. Bıçakçılar Kitabevi Yayın No:10, Matematik Dizisi No:2, Ankara, 509s
Bayram, M.(2003). Türkiye Selçukluları Üzerine Araştırma, Kömen yayınları, Konya.
Binan, C.(1999). Mimari Koruma Alanında Günümüze Düşünsel Gelişmenin Uluslararası Evrim Süreci, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Basım-Yayın Merkezi Matbaası, İstanbul.
Bouyssou, D. and Vincke, P.(1997).‘Ranking alternatives on the basis of preference relations: a progress report with special emphasis on outranking relationships ’, Journal of Multi-criteria Decision Analysis, 6 (2), ss77-85.
Cheng, C. H.(1999). “Evaluating Weapon Systems Using Ranking Fuzzy Numbers”, Fuzzy Sets and Systems, s107(1):ss25-35.
Çakırca, D.(2010). Su Politikaları Bağlamında Fırat-Dicle Havzası’nda Kültürel Mirası Korumanın Koşulları,(Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, Trakya Üniversitesi, 414s
Demirbağ H. ve Fırat F.(2013). Medeniyetin Beşiği Malatya, Malatya Valiliği Malatya Kitaplığı Yayınları, İstanbul.
Deniz, Ö. Ş.(1999). Çok Katlı Konut Tasarımında Kullanıcıların Esneklik Taleplerini Karşılayacak Yapı Elemanlarının seçimine Yönelik Bir Karar Verme Yaklaşımı, (Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, İTÜ, İstanbul, 310s.
Dey, P.,K.(2001). “A Risk-Based Model for Inspection and Maintenance of Cross-Country Petroleum Pipeline”, Journal of Quality in Maintenance Engineering, 7(1):ss25-41.
Doğan, Ö.(1999). Mantık (Klasik/Sembolik Mantık, Mantık Felsefesi), İnkılap Yayınları, Ankara, 398s.
Ekinci, S.(2014). Mevcut Yapıların Uyarlanabilirlik Kapasitesini Belirleme Ve Değerlendirme Yöntemi, (Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, 337s.
Elmas, Ç.(2003). Bulanık Mantık Denetleyiciler, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Elmas, Ç.(2011). Yapay Zekâ Uygulamaları, Seçkin Yayıncılık. Ankara, 198s.
Ellen, H.(1996). A Logical Structure For a Knowledge Base, Institue of Informatics, University of Oslo, Blindern, Norway.
Ertuğrul, İ.(1996). “Bulanık Mantık ve Bir Üretim Planlamasında Uygulama Örneği”, , (Yüksek Lisans), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Pamukkale Üniversitesi, Denizli, 73s.
Evren, R. ve Ülengin, F.(1992). Yönetimde Karar Verme, İTÜ Matbaası, İstanbul, 248s.
Grünberg, T.(2003). Mantık Terimleri Sözlüğü, 3. Baskı, METU Pres, Ankara, 116s.
ICOMOS.(1994). “The Nara Document on Authenticity” , 1-6 November 1994, Nara, Japan, http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr 0756646001536913861.pdf [ziyaret tarihi, 8 temmuz 2022].
Jokilehto J.(1994). (Nara Özgünlük Bildirgesi), Authenticity: A General Framework for the Concept, Nara Conference on Authenticity in Relation to the World Heritage Convention, çev. Deniz Mazlum, Nara, Japan, pp.17-35).
Jokilehto J., (2003). Continuity and Change in Recent Heritage, pp101-112, Edt. UNESCO, in Identification and Documentation of Modern Heritage, World Heritage Papers 5, Paris, 161s.
Kandel, A. and Langholz, D.(1993). Fuzzy Control Systems, CRC pres, ABD, 656s.
Karkın, A. M. ve Karaburun D.(2012). Malatya Yöresi Kültürel Müziklerinin Kültürel Kimliği, Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, ss101-119.
Keskenler, M. F. ve Keskenler, E. F.(2017). Bulanık Mantığın Tarihi Gelişimi, Takvim-i Vekayi, 5(1), 1-10.
Korumaz Güleç A. S.(2015). Kültürel Miras Yönetiminde Karar Destek Sistemlerinin Kullanımına Yönelik Bir Model Önerisi, (Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Konya, 197s.
Küçükyağcı, Ö. P.(2019). Bulanık Mantık Yönteminin Kentsel Alan Çalışmalarında Kullanımı, Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergisi, cilt:12, sayı:2, ss299-308.
Külahçı, M. ve Temiz, H.(1993). “Malatya-Yeşilyurt Yöresel Mimari Örnekleri Analiz ve Değerlendirme”, Mimarlık Dergisi, s:254, ss18-24.
Lemaire R. ve Stovel H.(1994).Nara Document on Authenticity, Preamble Nara Conference on Authenticity in Relation to the World Heritage Convention, (pp.xxi-xxv) Nara, Japan,1-6.
Mcıntyre, C., and Parfi, M. K.(1988). Decision support system for residential land development site selection process, Journal of Architectural Engineering, 4(4),ss125-131.
Nabiyev, V.(2010). Yapay Zeka İnsan-Bilgisayar Etkileşimi, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Palabıyık, S. ve Çolakoğlu, B.(2012). Mimari Tasarım Sürecinde Son Ürünün Değerlendirilmesi: Bir Bulanık Karar Verme Modeli, Megaron, 7:3, ss191-206.
Saaty, T. A. (1977). Scaling Method For Priorities İn Hierarchical Structures, J. Math. Psychol,15, 234–281.
Saaty, T. L.(1980). The Analytic Hierarchy Process, McGraw-Hill International Book Company, New York, pp285-308.
Saaty, T. L.(1988). Mathematical Methods of Operations Research, New York, Dover Publication.
Saaty, T. L.(1990). “How to Make A Decision: The Analytic Hierarchy Process” European Journal of Operational Research, 48:9-26.
Saaty, R. W.(2003). Decision Making in Coplex Environments: The Analytic Hierarchy Process (AHP) for Decision Making and The Analytic Network Process (ANP) for Decision Making with Dependence and Feedback, Creative Decisions Foundation, Pittsburgh.
Semerci, F. ve Gümüş, B.(2017). sivil mimarlık örneklerine bir değerlendirme önerisi: afyonkarahisar örneği, TMD, uluslararası hakemli tasarım ve mimarlık dergisi, Sayı:11, ss91-113.
Solak, H. İ., ve Alaybeyoğlu, A.(2017). Kentsel dönüşümde riskli alan önceliklerinin belirlenmesi için bulanık mantık tabanlı sistem tasarımı. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim Ve Teknoloji Dergisi, 5(4), ss402-413.
Şahin, M.(2021). Sivil Mimari Örneklerinin Özgünlüğünün Değerlendirilmesi İçin Yöntem Araştırması: Malatya Örneği, (Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya Teknik Üniversitesi, 305s.
Şen, Z.(2004) Mühendislikte Bulanık (Fuzzy) Mantık ile Modelleme Prensipleri, Su Vakfı Yayınları, İstanbul.
Şen, Z.(2009). Spatial Modeling Principles in Earth Sciences, Springer, New York / London.
Temiz, H.(1990). Malatya Yeşilyurt Yöresel Mimari Örneklemesi: Analiz ve Değerlendirme, (Yüksek Lisans), Fen Bilimleri Enstitüsü, Fırat Üniversitesi, 99s.
Timor, M.(2011). Analitik Hiyerarşi Prosesi, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
Toprak, Z. F.(2004). Akarsularda boyuna dispersiyon katsayısının bulanık mantık yöntemi ile belirlenmesi, (Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 153s.
Turgut, H.(1990). Kültür- Davranış- Mekan Etkileşiminin Saptanmasında Kullanılabilecek Bir Yöntem, (Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, İTÜ, İstanbul, 145s.
Tuncer, C. O.(2007). Anadolu Kervan Yolları. Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
Ulukan, M, (2014). Mimari Korumada Otantiklik Üzerine Yöntem Araştırması ve İstanbul Tekkelerinde Uygulama Örnekleri,(Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, İTÜ, 360s.
Uslu Bülbül, Z. (2016). Anadolu Selçuklu Dönemi Yapılarının Restorasyonunda Özgünlük Ölçütü- Konya İnce Minareli Medrese Örneği, (Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara
Uslu, B. Z., Urak, Z. G. (2020). Konya İnce Minareli Medrese’nin Özgünlük Ölçütü Bileşeni Biçim ve Tasarım Unsuru Bakımından Analizi. Online Journal of Art and Design, 8(1), 154-181
Wong , G .(1999).‘ Multi-criteria decision-aid for building professionals ’,The Journal of Building Surveying, 1, 5-10.
Yaolin, Z.(2006). An application of the AHP in Cultural Heritage Conservation Strategy for China, Can. Soc.Sci.,2(3), web adresi: https://doi.org/10.3968/j.css.1923669720060203.002, [ziyaret tarihi, 23 Haziran 2022].
Yazgan, E.(2016). Gaziantep Konut Mutfaklarında Kültür-İç Mekan Etkileşimi Ve Gelenekselden Moderne Analitik Değerlendirme Işığında Yerleşim Önerileri, (Doktora), Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul, 128s
Zadeh, L, A., (1965) Fuzzy Sets, İnformation and Control, 8:338-353.
Zadeh, L. A.(1968). “Fuzzy Algorithms”, Information and Control, 12:94-102.
Zancheti, S. M., Ferreira Hidaka L.T., Ribeiro C. and Aguiar B.(2009). “Judgement and Validation in The Burra Charter Process: Introducing Feedback in Assessing the Cultural Significance of Heritage Sites”, City & Time 4 (2):47-53, web adresi: http://www.ceci-br.org/novo/revista/docs2009/CT-2009-146.pdf, [ziyaret tarihi, 10 temmuz 2022].
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 ICONARP International Journal of Architecture and Planning
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
COPYRIGHT POLICY
1. The International Journal of Architecture and Planning (ICONARP) open access articles are licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDeriatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0). This license lets the author to share (copy and redistribute) his/her article in any medium or format.
2. ICONARP cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms. Under the following terms:
The author must give appropriate credit, provide a link to ICONARP, and indicate if changes were made on the article. The author may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the ICONARP endorses the author or his/her use.
The author may not use the article for commercial purposes.
If the author remix, transform, or build upon the article, s/he may not distribute the modified material.
The author may share print or electronic copies of the Article with colleagues.
The author may use the Article within his/her employer’s institution or company for educational or research purposes, including use in course packs.
3. The author authorizes the International Journal of Architecture and Planning (ICONARP) to exclusively publish online his/her Article, and to post his/her biography at the end of the article, and to use the articles.
4. The author agrees to the International Journal of Architecture and Planning (ICONARP) using any images from the Article on the cover of the Journal, and in any marketing material.
5. As the author, copyright in the Article remains in his/her name.
6. All papers should be submitted electronically. All submitted manuscripts must be original work that is not under submission at another journal or under consideration for publication in another form, such as a monograph or chapter of a book. Authors of submitted papers are obligated not to submit their paper for publication elsewhere until an editorial decision is rendered on their submission. Further, authors of accepted papers are prohibited from publishing the results in other publications that appear before the paper is published in the Journal.
ICONARP International Journal of Architecture and Planning is an OAJ supported by 